Het Hernhuttertje is een koekje uit de 18e eeuw, wat gebakken werd door de bakkers van de ‘Evangelische Broedergemeenschap’ (Unitas fratrum). Tot op de dag van vandaag is dit welbekende ‘zandtaartje’ zeer geliefd bij de koffie of thee.
De oorsprong van de Hernhutters
Deze Broedergemeente is omstreeks 1415 ontstaan toen Johannes Hus, vanwege zijn geloofsovertuiging, op de brandstapel werd gezet. Dat veroorzaakte zo’n onrust, dat een deel van de bevolking in het voormalig Tsjecho-Slowakije besluit om Rome de rug toe te keren. Ze vestigen zich op het landgoed van Nikolau Ludwig Graaf von Zinzendorf und Pottendorf in Saksen, waar ze volgens hun eigen normen van het evangelie een nieuw leven gaan opbouwen. Hun nederzetting krijgt de naam ‘Hernhut’.
Hernhutters in Nederland
Voor de Hernhutters staat het leven en het lijden van Christus centraal. Ondanks dat hun werk voor het grootste deel draait om zendingswerk (o.a in Suriname), scholing en opleiding, worden de Hernhutters niet echt met open armen in Nederland ontvangen. In 1745 besluit een rijke Amsterdamse koopman en lid van de Broedergemeente Cornelis Schellinger om dat probleem voor eens en voor altijd op te lossen. Hij koopt de hoge heerlijkheid van Zeist en Driebergen met het daarbij behorende slot Zeist. Probleem opgelost, de Hernhutters hebben voortaan een thuis.
Zelfvoorzienend
De Broedergemeente zorgt er wel voor om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te zijn. Zo is er een schrijnwerkerij, een kleermakerij, een pruikenwerkplaats, een brouwerij en vanaf 1749 een heuse Broederbakkerij. Om wat extra inkomen te generen verkoopt de bakkerij het brood en banket ook aan mensen buiten de Broedergemeente. In 1962 wordt de bakkerij overgenomen door Remmert Lukkien. Hij is geen Hernhutter, maar zet de eeuwenoude tradities gewoon voort.
Het Hernhuttertje
De naam zegt het al. Dit koekje is dus afkomstig uit de bakkerij van de Hernhutters. Misschien is het daarom een best wel simpel en sober koekje. Het basisdeeg bestaat uit: boter, bloem en basterdsuiker. Doordat het in een klein gekarteld vormpje wordt gebakken ziet het koekje er voor het oog toch best aantrekkelijk uit.
Zelf een Hernhuttertje bakken?
Wat heb je nodig:
- 150 gram bloem
- 150 gram zelfrijzend bakmeel
- 200 gram roomboter (geen margarine!)
- 100 gram basterdsuiker
- ietsiepietsie zout
Extra nodig:
- zandtaartvormpjes
Bereiden:
- Alle ingrediënten goed door elkaar mengen totdat er een gladde egale deegbal is ontstaan
- Draai kleine bolletjes en vul daarmee de vormpjes tot ongeveer 3/4
- Verwarm de oven voor op 180 C en bak de hernhuttertjes in 20-25 minuten goudbruin
- Laten afkoelen en uit de vormpjes halen
Foto
Wikipedia
Super interessant en heerlijke koekjes!
Ik ga ook eens kijken in Zeist!
Het recept is niet compleet. Dit is een recept voor een standaard roldeeg. In Hernhutters hoort ook geen zelfrijzend bakmeel!
Recept voor Hernhutters
Gebakken gewicht ca. 10 stuks per 100 gram
Uitkomst minimaal 1900 gram
Ingrediënten
1000 gram Zeeuwse bloem
800 gram margarine
400 gram basterdsuiker
100 gram ei
30 gram citroenrasp
10 gram samengesteld bakpoeder
200 gram oranjesnippers
10 – 20 gram zout (afhankelijk van al of niet gezouten margarine)
Werkwijze
Roldeeg uitzetten
Laten opstijven in de koelkast
Verdelen in gelijke stukken
Pillen rollen
Snijden
Vormpjes vullen (zie de afbeelding van de Hernhuttervormpjes)
Bakken op ca. 190 ºc
Lossen
NB: De Hernhuttertjes kunnen ook in de vorm van een baton worden gebakken.
leuk ik hou van de geschiedenis van eten. Dit hernhuttertje ( ik kende het wel maar niet de geschiedenis) zou prachtig passen in mijn serie armoe keuke
Ik trof laatst een Hernhuttertje aan tussen mijn gemengde koekjes.
Ik moest toen aan mijn moeder denken, want die “kende” de Hernhutters wel. Het Nieuwe Testament, dat was het. We zijn ook wel eens naar Zeist en omstreken gefietst om te zien waar de “Hernhutters” woonden. Leuk, zo’n herinnering.
Interessant verhaal, en het belangrijkste (voor mij) wat zijn die koekjes lekkerrr!!! Als ik één keer begin aan deze lekkernij is stoppen moeilijk!…