Grande dame schrijver Hella S. Haasse

‘Oeroeg was mijn vriend’, zo opende Hella Haasse haar novelle ‘Oeroeg’. Het werd een van de beroemdste openingszinnen uit de Nederlandse literatuur.

Onaardige oma

Hélène Serafia Hasse werd in 1918 geboren in Batavia. In 1924 werd haar moeder vanwege een longziekte opgenomen in een sanatorium in Davos. Hella en haar broertje gingen naar Nederland en werden opgedeeld tussen beide grootouders. Hella belandde bij haar onaardige oma aan moederszijde die haar, om onduidelijke redenen, in een kinderpension stopte. Haar moeder was pas in 1928 hersteld, waarna ze terug naar Nederlands-Indië keerden.

Anoniem ingezonden

Op het lyceum in Batavia werd Hella’s liefde voor de literatuur gestimuleerd. Na haar eindexamen in 1938 vertrok ze naar Amsterdam om Scandinavische talen en letteren te gaan studeren. In 1941 beëindigde ze haar studie voortijdig, vanwege de Tweede Wereldoorlog, en ging ze naar de toneelschool. In februari 1944 trouwde ze. In november werd hun eerste kind geboren, dat echter twee jaar later overleed. Het stel kreeg daarna nog twee dochters. Hella schreef teksten voor Wim Sonnevelds cabaret en later voor Cor Ruys. In 1948 verscheen haar novelle ‘Oeroeg’. Het verhaal speelde zich af in Nederlands-Indië en ging over de vriendschap tussen een Nederlandse planterszoon en een inlandse jongen. Haar boek werd uitgekozen als boekenweekgeschenk.

Prestigieuze onderscheidingen

Hella schreef een gevarieerd oeuvre van ruim vijftig titels. Voor onder meer haar prachtige historische romans ‘Het woud der verwachting’ (1949), ‘De scharlaken stad’ (1952) en ‘Een nieuwer testament’ (1966) ontving ze tal van literaire prijzen, waaronder de P.C. Hooftprijs en de Prijs der Nederlandse Letteren. Befaamd werd haar door de NOS in 1988 uitgezonden interview met koningin Beatrix, die dat jaar vijftig werd. In april 1992 ontving ze uit handen van koningin Beatrix de gouden Eremedaille voor Kunst en Wetenschap in de Huisorde van Oranje. Voor haar negentigste verjaardag werd in 2008 het digitale Hella Haasse Museum geopend. Dit museum maakte haar privé-archief openbaar. De grande dame van de Nederlandse literatuur bleef tot op hoge leeftijd schrijven en overleed in 2011 op 93-jarige leeftijd.

Foto:
Nationaal Archief