Tegenwoordig bestel je in een koffiebar een Cappuccino, Latte Macchiato of Frappuccino, maar ooit was koffiezetten nog een zwaar en tijdrovend klusje.
Slimme Nederlander
Koffiedrinken deed men in Europa pas tegen het eind van de zestiende eeuw. Dat kwam nadat de Venetianen als eerste met de Arabieren gingen handelen in koffie. Deze handel was wel zo lucratief, dat een slimme Nederlandse VOC-koopman met een koffieplant, die hij in 1699 achterover had gedrukt in Mekka, een koffieplantage op Java begon. Al snel werden balen vol koffiebonen naar Europa verscheept, waardoor de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) een heel belangrijke rol in de koffiehandel kreeg.
Koffiebonen in Europa
In de Europese huishoudens ging men eerst de koffiebonen branden, alvorens deze fijn te malen in een vijzel. Een tijdrovend klusje, waardoor het wel even duurde voordat er een lekker kopje koffie op tafel stond. Daar kwam in Nederland verandering in toen de fabrikant PeDe in 1869 met een schootkoffiemolen op de markt kwam. Voortaan was koffiemalen voor de huisvrouw echt een makkie. De koffiemolen werd gevuld met koffiebonen, waarna deze tussen de dijen werd geklemd. Door het draaien aan de slinger bovenaan het kistje werd het maalmechanisme in werking gezet en viel de gemalen koffie heel eenvoudig onder in het laatje.
Biedermeierstijl populairst
Diverse modellen, met daarop landschapjes, molentjes en wat al niet meer, passeerden de revue. Maar het model in de biedermeierstijl was toch het populairst. Vanaf 1900 kon men een luxe koffiemolen kopen die aan de muur werd bevestigd. In de aardewerken romp paste precies een pond koffiebonen. Een lekker voorraadje, dat daar tevens luchtdicht in bewaard bleef.
Verbannen naar zolder
In 1960 kwam de eerste elektrische koffiemolen op de markt. Zelf malen was verleden tijd. Zeker toen men in de jaren zeventig overging op zo’n handig koffiezetapparaat. Daarin werd eenvoudig voorgemalen en vacuüm verpakte koffie gedaan, die gewoon te koop was in de supermarkt. Tja, daardoor verdween oma’s oude koffiemolentje naar zolder.
Foto:
Nationaal Archief
Wij hadden vroeger ook een wand koffie molen van D.E.
Later een elektrische, die gebruik ik nu om poedersuiker te maken
Dat is ook een goed idee Kees
Mijn zoon heeft nog niet zo lang geleden zo’n koffiemolen mee naar huis genomen. Het was een exemplaar van zijn oma. Ik heb haar er nog aan zien zitten draaien. Dat ding stopte ze dan tussen haar benen en draaien maar. Ik vond het een heel raar gezicht…
Wij hadden thuis zo’n wandkoffie molen. PeDe kan ik me nog herinneren. Wanneer zo’n onderhangend glazen bakje vol was, had je een loodje koffie.
Leuke herinnering Riny, Ik heb er ook een…voor aan de wand.