De Hongerwinter

Terwijl het ene deel van ons land nog een hongerwinter en andere ontberingen tegemoet ging, kon op andere plekken de vaderlandse driekleur worden gehesen. 

Spoorwegstaking

In de zomer van 1944 heerste er in Nederland voorzichtig enig optimisme nadat de geallieerden in Normandië voet aan wal hadden gezet. Om te zorgen dat de Duitsers hun stellingen aan het front niet konden versterken, riep de Nederlandse regering in Londen op tot een spoorwegstaking. De Duitsers blokkeerden daarop represaille het vervoer van voedsel naar het westen. Desondanks staakten zo’n 30.000 spoorwegwerkers. Door de blokkade ontstond een enorme schaarste van voedsel, levensmiddelen en steenkool.

Aardappelschillensoep

Om de huizen enigszins te verwarmen werden stiekem bomen gekapt en huizen geplunderd. In de winkels was amper wat op de bon verkrijgbaar, behalve aardappelen, suikerbieten en tulpenbollen. Er waren speciale kookboekjes met recepten hoe men die het beste kon bereiden. Men maakte soep, brood en zelfs taart met tulpenbollen. Op de zwarte markt werden absurde prijzen gevraagd. Zo kostte eind 1944 een kilo echte koffiebonen 300 gulden, een paar tweedehandsschoenen 65 gulden en was een kilo spek 45 gulden waard. Wie echt niets meer had kon bij een gaarkeuken op vertoon van een bonnenkaart, een pan waterige stamppot of aardappelschillensoep halen.

Hongertochten

Vanuit de steden kwamen zogeheten ‘hongertochten’ naar het platteland op gang. Daar probeerde men bij boeren waardevolle spullen, zoals sieraden, linnengoed en het tafelzilver, te ruilen voor voedsel. Er waren boeren bij die uit winstbejag veel te hoge prijzen vroegen, terwijl anderen juist weer onderdak gaven aan deze ‘hongertrekkers’. Elke dag waren er wel 50.000 hongertrekkers onderweg. Vanaf februari 1945 verbeterde de situatie doordat het Rode Kruis witbrood uitdeelde, waarvan het meel overigens uit Zweden kwam en het brood in Nederland werd gebakken. In april/mei stonden de Duitsers geallieerde voedseldroppings toe: Operatie Manna en Chowhound. De grote hongersnood zou uiteindelijk tot begin mei 1945 duren. Naar schatting stierven tussen de 20.000 en 25.000 mensen als gevolg van de ontberingen tijdens de Hongerwinter.

 

Foto:Nationaal Archief

1 Comment

  • In 1940 zijn wij plat gegooid door Duitse bommenwerpers in Rotterdam.was toen 7 jaar , ik was 1 van de 6 kinderen!! Ook de hongerwinter meegemaakt,moeder 37 jaar stierf 1 week voor de bevrijding. Heb een oorlogs verhaal geschren en dat is geplaatst op de side van Oorlogsherinneringen. Het heet GEEN STOKJES MAAR BOMMEN.
    Er is ook een documentaire film (24 min.) gemaakt .Is te zien op YU Tube. titel
    De weder opbouw in eigen persoon.

Laat een reactie achter