Geschiedenis van de vork

De Romeinen prikten er lustig op los. In de middeleeuwen likte men de vork gewoon even af voor de volgende gang. Hoe komen we eigenlijk aan de vork?

Theadora’s gouden vork

Het eten met een vork dat doen we al eeuwen. Inmiddels weten we dat de Romeinen een tweetandige vork gebruikten en daarmee, gelegen op hun sofa’s, lustig op los prikten. Ook weten we dat de Byzantijnse prinses Theadora zo haar eigen tafelmanieren had. Zij introduceerde haar gouden vork aan het hof in Venetië. Natuurlijk werd deze gewoonte al snel overgenomen door de adellijke dames in haar omgeving.

De vork en de kerk ging dat samen?

De vijftiende eeuw brak aan. De hogere sociale klasse maakten gretig gebruik van dit adellijke instrument. Maar de kerk….die dacht daar toch heel anders over. Wat nu eten met een vork? Dat was schandalig…”Een Duivels Zede!”

De adel bleef prikken of kun je er meer mee?

Precies, dacht de adel in het Verenigd Koninkrijk ook. Je kunt niet alleen met je vork prikken, je kunt er ook mee scheppen. En toch waren er duidelijke etiquette: “wie zich aan de etiquette houdt, prikt het voedsel….ook de doperwt!” Dat moet er vast geinig uit hebben gezien aan het Britse hof. Al eens geprobeerd?

Lodewijk XIV was niet verwijfd!

Onzin eten met een vork! Gewoon lekker ouderwets met lepel en mes, vond de koning. En at je toch met een vork? Oei, dan zwaaide er wat. Dan werd de koning woedend. Hij moest niets weten van dat verwijfde gedoe.

Waren alle vorsten zo?

Nee hoor! De Franse koning Hendrik de III (1574) zag het nut er wel van in. Eten met een vork zorgde er namelijk voor, dat de keurig gestreken kragen niet zo vies werden.

Gelieve zelf uw bestek mee te nemen.

Tja, zo ging het er vroeger echt aan toe. Even je bestek aflikken en weer terug in het korset. Niks mis mee toch? Misschien toch wat ‘prikkerig’ tijdens het walsen? Vanaf de achttiende eeuw werden er van het bestek series van zes of twaalf stuks gemaakt. Men hoefde niet meer ‘het eigen’ bestek mee te nemen. De tafels werden vanaf nu prachtig gedekt. Hoe beter de economie ging, des te meer verschillende soorten vorken er kwamen. Desservorkjes, opschepvorken, natfruitvorken en natuurlijk visvorken.

Een visvork gebruiken, dat dacht ik niet!

Nou, ik denk van wel, maar het Britse Hof denkt daar tot op de dag van vandaag heel anders over. Al sinds de negentiende eeuw gebruikt het Britse hof (en haar adel) twee gelijke vorken bij het eten van vis. Eten met een visvork is “zo Middle Class!” En dus ‘prikt’ Queen Elizabeth nog steeds haar visje met twee vorken.

 

Foto:
Nationaal Archief

2 Comments

Laat een reactie achter