De bakkershoorn dat betekent?

Heb jij je misschien wel eens afgevraagd waarom je op een schilderij een bakker ziet staan die met bolle wangen op een (bakkers)hoorn staat te blazen? Zit hij soms bij de fanfare of…..

De bakkershoorn

Regelmatig zien we op schilderijen uit de Gouden eeuw een afbeelding van een bakker die op een hoorn blaast. Of zien we in de bakkerswinkel een hoorn afgebeeld. Raar zou je zeggen, want wat moet een bakker daar nu mee? Is het als tijdverdrijf bedoelt of is het misschien een belangrijk marketinginstrument?

De bakker nu

Nu weet een bakker exact hoe lang het duurt vanaf het moment dat hij begint met het samenvoegen van de ingrediënten, het kneden, het rijzen en het bakken in de oven tot aan het moment dat het brood in de winkel op de plank ligt. Wij weten niet beter dan dat om klokslag negen uur de bakkerswinkel opengaat en we heerlijk vers geurend brood op de plank zien liggen.

De bakker toen

In die tijd moest een bakker eerst een lekker vuurtje opstoken en wachten totdat zijn oven warm genoeg was om het brood er in te schuiven. Ondertussen kneedde hij zijn deeg en stond dat lekker te rijzen. Tja, soms ging dat snel en soms duurde dat wat langer. De bevolking had er natuurlijk niet zo’n zin in om uren voor de bakkerswinkel te moeten wachten totdat het brood eindelijk klaar was. Dus wat deed de bakker? Precies! Die blies met bolle wangen op zijn hoorn, zodat het hele dorp precies wist dat zijn brood klaar was.

Gemaakt van?

De hoorn die de bakker gebruikte was afkomstig van runderen. Het mondstuk van de hoorn was vaak van messing of koper. Verder was deze vaak rijkelijk versierd. Ze waren eigenlijk nooit langer dan 75 centimeter en dat kwam omdat de runderen uit die periode simpelweg geen langere hoorns hadden.

Versje uit die tijd:

Tsa jongen, blaas den horen wat,
Blaast overhoop de hiele stadt,
Gaat henen en roept wijt en breet,
Langs al de straten: heet! al heet!
Voor kleyn en groot al wie ’t belieft
Te zijn naar eysch en wensch gerieft.

 

4 Comments

  • Het is nog niet eens zo heel lang geleden, ik heb dat als net 60 er nog meegemaakt, dat de bakker niet voor 10 uur in de ochtend zijn brood mocht verkopen. Om de ,toen nog meestal thuis werkende huisvrouwen er attent op te maken dat de deuren opengingen omdat het 10 uur was werd er op de hoorn geblazen, want niet iedereen had de beschikking over de juiste tijd op alle plaatsen en momenten. Dat is anno nu bijna niet meer voor te stellen. Overal om je heen geven allerlei apparaten inclusief de mobiele telefoon de juiste tijd aan. Bovendien zijn de meeste vrouwen tegenwoordig geen huisvrouwen meer maar werken buiten de deur. Dat is ook 1 van de redenen waarom je bijna geen straatventers meer hebt. Vroeger kwam de melk-,groente- en schillen-, en kolen-, en voddenboer, net als de bakker. Allemaal verleden tijd.
    Trouwens, ook de voorheen altijd op een steenworp afstand aanwezig zijnde buurtwinkeltjes zijn nagenoeg allemaal verdwenen.

    • Dat klopt Jan, we hebben aardig wat ‘vergeten’ beroepen gekregen door de verandering des tijds. Voor de sociale contacten is het ook jammer dat de buurtwinkeltjes er niet meer zijn. Het was een ontmoetingsplaats waar even bijgekletst kon worden. Een beetje sociale controle wanneer iemand al een tijdje niet was geweest. Nu hebben we in de steden geen idee wie onze buurman/vrouw is en lezen we maar vaak genoeg dat iemand al tijden in zijn huis ligt. Vergeten beroepen, die hier op de site vast weer aanbod zullen komen.

  • Wat een leuk onderwerp, Rovers.
    Jeroen Krabbé, heeft eens gezegd, althans, dit zijn nu mijn woorden: Bekijk een schilderij nu eens niet oppervlakkig in zijn geheel, maar duik er eens in en vraag je af…

    Dank voor dit schilderij!

    • Mooi gezegd van Jeroen Krabbé, en inderdaad is vaak zoveel te zien en dan ook nog eens de symboliek in schilderijen.

Laat een reactie achter